Spiel 2014: Round Up Dagmar

In de vorige twee blogjes over Spiel heb ik vooral heel veel geschreven over welke spellen ik op Spiel heb gespeeld en wat ik van die spellen vond. In dit blogje zal ik iets vertellen over hoe ik Spiel zelf heb beleefd.

Het meest opvallende aan dit Spiel bezoek was voor mij dat Niek er niet bij was, maar dat ik met Peter Hein, Coen en Anton ging. Het voordeel van met Niek gaan is dat hij altijd heel galant mijn aankopen draagt en bij de trolly blijft wachten als ik me over geef aan een shopping-spree. Dit keer moest ik zelf mijn spullen dragen (of beter gezegd rollen in de trolly). Ik wist bovendien dat ik het laatste stukje van de terugreis met de trein en de benenwagen zou afleggen (in plaats van comfortabel met de auto helemaal naar huis). Dit was een heel effectieve motivator om het aantal spellen dat ik heb gekocht te beperken. Ik heb uiteindelijk acht spellen gekocht en dat was al zwaar genoeg.

Wat ik heel leuk vond aan mijn gezelschap van dit jaar is dat ze spellen net zo leuk vinden als ik. Niek houdt ook echt wel van spellen, maar hij zoekt van te voren echt geen informatie op internet over de nieuwe releases. Op Spiel ben ik daardoor altijd de leading lady. Nu was ik met drie goedgeïnformeerde heren op stap. We hadden allemaal ons huiswerk gedaan en daardoor konden we elkaar op potentiële leuke spellen wijzen. Hun Duits is bovendien ook beter dan dat van mij, waardoor ze me goed konden helpen tijdens de speluitleg. Heel fijn.

Nou we het er toch over hebben. Ook deze editie van Spiel bewees weer dat het echt moeilijk is om goed een spel uit te leggen. We hebben hele goede voorbeelden gehad (Royals en de spellen in de Ravensburger stand), maar ook slechte (Choson). Ik houd er van als een spel “achterstevoren” wordt uitgelegd: eerst het doel en daarna wat je moet doen om dat doel te halen (bijvoorbeeld je wilt zo veel mogelijk punten scoren, punten krijg je door landen te veroveren en dit doe je met legers, de legers kan je kopen voor geld en aan geld kom je door kaartjes te trekken). Heel vaak worden spellen echter chronologisch verteld (je moet kaartjes trekken om geld te krijgen, daar kan je legers van kopen waarmee je landen kan veroveren en daar krijg je punten voor). Het nadeel hiervan is dat ik vaak niet snap waarom ik iets zou willen doen (waarom moet ik legers kopen?). Het ergste zijn de uitleggers die helemaal de verbanden weglaten (je trekt kaartjes, vervolgens verover je landen en dan krijg je punten).

Het was beide dagen dat wij er waren goed druk op de beurs. Peter Hein is gelukkig waanzinnig goed in het vinden van lege tafeltjes zodat we desondanks veel hebben kunnen spelen. We hebben zelfs veel kunnen spelen op plaatsen waar we dat graag wilden. Tegelijkertijd hebben we niet overal kunnen spelen waar we graag wilden. Ik wilde bijvoorbeeld heel graag een potje King of Tokyo doen omdat de winnaar daarvan een speciale goodie kreeg (Space Pinguin). We zijn meerdere keren langs de Iello stand gelopen, maar het was er continue vol. De Space Pinguin is dus aan mijn neus voorbij gegaan. Ook in de Kosmos en Hans im Gluck stand hebben we nooit een plekje kunnen vinden.

Het klimaat in de zaal is prima. ’s Middags werd het wel een beetje warm, maar het was lang zo warm niet als in de oude hallen. Ook waren de gangpaden veel breder waardoor je, ondanks de massa’s mensen, redelijk makkelijk rond kon lopen. De zalen zijn ook overzichtelijk en zitten minder gek aan elkaar (in de oude opstelling raakte ik altijd de weg kwijt). Het is daarom makkelijker om een stand terug te vinden. Het geluidsniveau is wel erg hoog. Maar dat kan natuurlijk ook bijna niet anders met zo veel mensen op elkaar. Dit maakt het soms wel lastig om de uitleg van een spel te volgen. Een verbeterpuntje zou verder voor mij zijn dat er meer zitplekken zouden mogen zijn waar je even uit de drukte een bammetje kan eten. In de corridor zouden volgens mij prima flink wat bankjes neergezet kunnen worden. Op een gegeven moment wil je gewoon even zitten.  

Veel standhouders doen wel goed hun best om hun stands mooi aan te kleden. Vooral de grote uitgevers laten mooie wanden bedrukken met plaatjes uit hun nieuwste spellen of zetten poppen enzo neer. 

Ik vond het dit keer wel heel druk op de toiletten. Een paar extra blokken zouden geen kwaad kunnen Gelukkig liep het allemaal wel redelijk goed door, maar je moest toch wel even in de rij staan. De brillen waren dan ook goed voorverwarmd. Er werd wel continue schoongemaakt, dus de toiletten kregen niet de kans om echt vies te worden. Maar fris is natuurlijk. Maar aan de andere kant: ze zijn gratis en dat is lang niet overal zo. Wat ik ook fijn vond was dat er een roltrap was naar de lagergelegen toiletten. Dat ging toch makkelijker dan met mijn trolley de trap af te hobbelen en daarna weer naar boven te klauteren (vooral dat is best zwaar als je al wat spellen hebt gekocht).

Wat ik verder miste was de hal met LARP-ers. Er waren wel wat verkleedspullen enzo, maar niet zo veel als in andere jaren. Het aantal mooi verklede mensen was ook lager dan normaal. Maar gelukkig waren er nog wel een paar. Ik vind het heel gaaf dat mensen de moeite doen om zich helemaal te verkleden. Ik zie het mezelf niet doen, maar vind het altijd erg leuk om naar te kijken.

Natuurlijk waren er genoeg plaatsen waar je spellen kon kopen. Er waren flink wat verkoopstands en bovendien verkochten veel uitgevers hun eigen spellen ook in hun eigen stands. Desondanks waren sommige spellen snel uitverkocht. Peter Hein wilde bijvoorbeeld graag Chimera (Taipan voor drie personen) kopen, maar die was al uitverkocht op zaterdag. En sommige andere spellen waren niet op tijd geleverd (zoals Ciùb en Tanto Cuoro Oktoberfest). Vooral de nieuwe spellen waren goed verkrijgbaar. Sommige wat oudere spellen zie je terug in de uitverkoop (altijd fijn spellen voor 5 of 10 euro). Maar naar de courante wat oudere spellen moet je soms echt zoeken. Mensen kopen op Spiel schijnbaar toch het liefst de nieuwste spellen. Ik miste ook Rio Grande Games, jammer dat die er mee is opgehouden.

Ook waren er in de corridor weer rare stands te vinden. Zoals met krukjes waar kinderen op konden trommelen. De meest vreemde stand was de stand waar je kon breien. Dat was dan wel meteen de stand met de hoogste vrouw-dichtheid. Het was er nog best druk dus schijnbaar zijn er wel wat vrouwen die meegesleurd zijn door hun man die blij waren dat ze even konden ontsnappen aan de spellengekte met een stukje rustgevend breien. 

Wij waren dus twee dagen naar de beurs. Dit beviel echt heel goed. Daardoor heb je meer tijd om gewoon eens wat spellen te gaan spelen en rustig rond te kijken. De dagen vlogen om. Een derde dag hadden we ons ook echt nog wel kunnen vermaken denk ik. Er is zo veel te zien en doen op Spiel, zelfs als je alle vier de dagen gaat dan kan je nog niet alles doen. Ik weet alleen niet of ik een derde dag nog vol had gehouden. Het is wel echt vermoeiend om de hele dag op zo’n drukke beurs rond te lopen, zeker door al het geluid.

Zoals gezegd, ik heb uiteindelijk acht spellen gekocht: Five Tribes, Pandemic The Cure, King of New York, Bargain Hunter, Jäger + Späher, Pandemic Contagion, Greed en Tal der Könige. Ik heb nog getwijfeld over het nieuwste spel van Friedemann Friese (Fresh Fish). Ik heb dit uiteindelijk niet gedaan omdat het een groot spel was en mijn trolley wel zo’n beetje vol zat.  Dit is bovendien een spel dat je later altijd alsnog wel ergens kan kopen.  Mangrovia van Zoch vond ik ook erg aantrekkelijk, maar heb ik ook om capaciteitsredenen aan mijn neus voorbij laten gaan. Ik heb verder mijn zelfbeheersing ook flink op de proef moeten stellen voor de uitbreiding van Star Trek Catan. De uitbreiding bestaat uit een dubbelzijdige kaart waarop de planeten uit de Originele jaren 60 Star Trek afgebeeld zijn. De kaart is gebaseerd op de kaart die Kirk op de brug heeft hangen. Ik vind dit echt heel gaaf, maar het spel wordt er niet echt anders door en dus heb ik het maar niet gekocht. Maar dat kostte wel wat zelfbeheersing.

Conclusie: Spiel 2014 was voor mij een zeer geslaagde beurs. Ik ben erg benieuwd naar mijn nieuwe spellen en naar de spellen die mijn spellen-vrienden hebben meegenomen. Voorlopig is er genoeg lekkers om te spelen. En dat terwijl over drie weken het Spellenspektakel al weer op het programma. Mocht ik spijt krijgen dat ik een bepaald spel niet gekocht heb, dan kan ik daar misschien de schade herstellen. 

Spiel 2014: de zaterdag

Dag twee van Spiel begon mij iets te vroeg. Om vijf uur was ik al wakker. Een vreemd bed slaapt toch altijd minder. Maar niet getreurd, er stond nog een dag Spiel op het programma, en met de juiste stimuleringsmiddelen (cola en koffie) kom je een heel eind! Na het prima ontbijtje vertrokken we rond kwart over 9 richting de beurs. Het was in theorie tien minuten rijden, maar we misten een afslag en dus werd het wat langer. Maar desondanks waren we keurig om tien uur op Spiel aanwezig. Het was al goed druk, maar Peter Hein wist in no time een vrij tafeltje te bemachtigen.

We schoven aan bij het spel Royals. De uitstraling van het spel sprak me totaal niet aan. Op het bord stond een kaart van Europa en verder stonden op de kaarten en fiches vooral 17^e/18^e eeuwse notabelen, of te wel mannen met pruiken en vrouwen in baljurken. Dit thema ben ik aardig beu, geef mij maar Aliens of sprookjes. Maar de looks zeggen niet alles over een spel. Tijdens de uitleg werd mijn interesse al gewekt. Dit spel klonk leuk! In Royals moet edelen claimen door het verzamelen van kaarten. De speelbeurten deden me erg aan Ticket to Ride denken: je mag of kaarten pakken of kaarten spelen. De edelen die je claimt leveren tijdens drie waarderingsrondes punten op. Daarnaast zijn er nog allemaal bonuspunten te verdienen voor verschillend combinaties, zo als in alle steden van een land een edele geclaimd hebben of van tenminste één edele van iedere rang geclaimd hebben. Het spel speelde lekker vlot weg en was spannend tot het eind. Tijdens het spel vroeg ik aan het meisje dat het spel uitstekend had uitgelegd of ze een foto van ons wilde maken. Dat vond ze geen probleem. Ze vroeg vervolgens of we het leuk vonden als de auteur van het spel (Peter Hawes) ook op de foto kwam. Daar hebben we natuurlijk geen nee tegen gezegd.

Na het spelen was het tijd voor de ijdeltuiterij. In de stand van Royals stond een schilderij waar het gezicht uitgesneden was. Peter Hein, Anton en Coen hebben zich ter plekke laten vereeuwigen. Ik had mijn zinnen gezet op een Monopoly-selfy. In de stand van Hasbro kon je met Monopoly-atributen op de foto. Anton deed ook vrolijk mee. Ik vond dit een erg leuk idee. Hopelijk nemen meer uitgevers dit over zodat je volgend jaar op heel veel plekken een sfeervolle spellen-selfy kan maken.

We vonden vervolgens een plekje in de Ravensburger stand. Peter Hein wilde Orongo graag proberen. Dit spel stond hoog op zijn wishlist, maar Rogier en Frank hadden het spel op vrijdag gespeeld en er weinig aan gevonden. Daardoor was het spel van blind kopen gezakt naar try before you buy. Orongo speelt zich af op Paaseiland. De spelers moeten aan de slag om grondstoffen te verzamelen waarmee ze de bekende beelden (Moai) kunnen maken. De grondstoffen verzamel je door ze te claimen door er een fiche op te leggen. Als je vervolgens twee fiches met de juiste grondstoffen verbonden hebt (een keten van fiches) dan kan je die gebruiken om een beeld te bouwen. Iedere ronde wordt er door middel van een veiling bepaald wie hoeveel fiches mag leggen. De winnaar moet zijn inleg betalen aan de bank en als iemand niets heeft geboden dan mag diegene het geld uit de bank pakken. Orongo is dus een combinatie tussen een veilingspel en een combinatiespel en legspel. Ik vond het redelijk suf, maar de heren waren er alle drie wel over te spreken. Try dus before you buy!

We konden op ons plekje blijven zitten en een ander spel lenen. We besloten daarom om ook Burgenland nog uit te proberen. In dit spel start je met een voorraad muren, huizen, torens en bronnen en moet je die zo snel mogelijk proberen te bouwen op het bord. Om ze te mogen bouwen heb je verschillende combinaties van kaarten nodig. In je beurt mag je of kaarten trekken of bouwen. Afhankelijk van wat je bouwt en waar je bouwt, krijg je ook soms nog wat grondstoffen of andere lekkere dingen. Wij gingen voortvarend van slag, maar liepen aan het eind een beetje vast. Je mocht namelijk huizen alleen naast een muur bouwen en we hadden te veel muren naast elkaar gezet waardoor er geen plek is voor een huis. Je mocht huizen ook op een speciale locatie bouwen zonder muur er naast, maar dat was dan weer heel erg  duur. Ik vond dit spel ook maar matig leuk. Het was wel leuker dan Orongo, maar het had niets waardoor ik er echt enthousiast van werd.

Na Orongo was het de hoogste tijd de lunchpauze. We hadden het geluk dat we in een van de restaurants een mooi tafeltje konden vinden. Anton en Coen deden zich te goed aan een mega hotdog. Mijn slaapgebrek begon zich te wreken en dus pepte ik mezelf op met een flesje cola. We besloten dat we gestructureerd nog een rondje over de beurs zouden doen zodat we ons konden oriënteren op de finale aankopen (daarover morgen meer). 

Aan het eind van het rondje zag Peter Hein een vrij plekje bij Ciùb. Dit spel stond bij hem ook hoog op zijn wensenlijstje, maar zagen we nergens te koop. Dat bleek te kloppen, er was een hele beperkte oplage beschikbaar geweest die op donderdag al uitverkocht was. Het is dus wachten op de volgende oplage. Maar des te leuker dus dat we het spel konden proberen. Nou ja, we, meer zij want ik zag het niet meer zitten om een spel uitgelegd te krijgen in het Duits. Ik vond het heel fijn om even rustig te zitten en een beetje om me heen te kijken. Meer dan dat Ciùb een spel is met heel veel gekleurde dobbelstenen kan ik er niet over vertellen. De heren gaven aan dat ze het wel leuk hadden gevonden en dat het een beetje op Yahtzee had geleken.

Na Ciùb spraken we af dat we even gingen splitsen zodat iedereen zijn laatste aankopen kon doen. We spraken af om elkaar om zes uur weer voor de ingang te treffen en daarna richting huis te vertrekken. Ik heb nog een klein rondje gelopen en ben toen lekker buiten gaan wachten. De temperatuur was heel aangenaam en het was fijn om weer buiten te zijn. De terugreis ging vlot (met een stop bij het restaurant met de gele M) en om half 11 was ik weer thuis. Het was ons goed bevallen om zo samen twee dagen op te trekken. Voor herhaling vatbaar dus! 

Spiel 2014: de vrijdag

De afgelopen jaren ben ik telkens met Niek naar Spiel geweest. Dit jaar was Niek net tijdens Spiel in het buitenland voor een congres. Gelukkig waren Peter Hein, Anton en Coen te porren om met zijn vieren naar Spiel te gaan. En niet één, maar zelfs twee dagen! Op vrijdagochtend verzamelden we ons om half 8 bij Den Haag Hollands Spoor en daarna kon de spellen-trip (dubbele betekenis) beginnen!

Zo rond 10 uur reden we de parkeergarage in en de mannen in blauwe jassen loodsen ons snel naar een mooie parkeerplek op het dak. Vandaar was het een klein stukje lopen naar de beurs door een klein parkje. Onderweg zagen we nog een eekhoorn rennen. De rijen bij de kaartjes vielen reuze mee, we kochten meteen kaartjes voor beide dagen en toen konden we los gaan.

Peter Hein had een spel gepre-orderd (Choson) en dat gingen we als eerste ophalen. In de stand was een tafeltje vrij voor Lectio, een taipan-achtig spel maar dan met plastic blokjes. We vonden het er erg mooi uit zien en dus schoven we aan. In het spel krijg je een aantal blokjes die je zo snel mogelijk moet wegspelen met yatzee-achtige combi’s. Iemand komt uit met een combinatie en vervolgens mogen de andere spelers proberen dezelfde combi in een hogere waarde te spelen. De speler die de hoogste combi speelt mag vervolgens uitkomen. Het was best een aardig spelletje, maar lang zo leuk niet als Taipan. We bedankten dus vriendelijk voor de uitleg en schoven door naar een ander vrij tafeltje.

Op dit tafeltje lag Choson klaar en aangezien Peter Hein dat net had gekocht wilde hij het graag spelen. Het is per slot van rekening altijd fijn als iemand anders je de regels uitlegt. Helaas was de speluitlegger niet echt heel goed in zijn vak. Of te wel: ik snapte er geen bal van. Je moest kaarten uitspelen en als je de meeste van een soort had, dan mocht je een bonusactie doen. Soms kreeg je punten en wie aan het eind de meeste punten had, had gewonnen. Omdat ik de uitleg niet goed had kunnen volgen, was ik al lang blij dat het me lukte om binnen de regels kaarten te spelen. Echt leuk vond ik het spel dan ook niet, maar ik kan me voorstellen dat het wel leuk is als je snapt wat je aan het doen bent.

We besloten door te lopen en op zoek te gaan naar een ander spel om te spelen. Dat werd 7 kingdoms. Dit spel werd verkocht in een stand die door drie kleine uitgevertjes werd gedeeld. De uitgever van het spel zelf was even de hort op, maar één van de andere standhouders was zo vriendelijk om het spel uit te leggen. Ook deze uitleg was weer lastig te volgen (maar petje af voor de dame die een spel dat niet van haar eigen uitgeverij was ging uitleggen). Ook in dit spel moest je kaarten verzamelen. In je beurt speelde je een kaart waar op stond hoeveel en welke kaarten uit de centrale rij je mocht pakken (bijvoorbeeld één kaart van de eerste drie kaarten). Je moest zo proberen meerderheden te verzamelen. Het was best ok, maar er zijn al zo veel van dit soort spellen. We bedankten dus voor de uitleg en liepen weer verder.

Coen had een afspraak met iemand voor de overdracht van een 18XX spel dat hij had gekocht. Terwijl de overdracht plaats vond, speelden Peter Hein en ik een potje Sushi dice. In Sushi Dice liggen er drie opdrachtkaartjes open met bepaalde combinaties van Sushi-ingrediënten. Met dobbelstenen moet je proberen om deze combinatie te gooien. Je mag gewoon door dobbelen. Als je echter een zwart symbool gooit, dan moet je opnieuw beginnen. Tenminste, als je tegenstanders het zien, want als je tegenstander het niet ziet en niets zegt,dan mag je doen alsof je neus bloedt en door dobbelen. Ik vond er weinig aan, je hoeft nauwelijks iets te kiezen. Meestal ligt het wel voor de hand welke opdracht je gaat proberen te maken en dan is de enige keuze nog hoe je je aandacht verdeeld tussen zelf dobbelen en de ander in de gaten  houden.

Coen en Anton waren nog bezig met de overdracht dus Peter Hein en ik liepen nog even samen verder. Peter Hein spotte een bekende van hem uit het Delftse (Kees als ik het me goed herinner). Kees ging net met twee Duitsers Diamonds spelen. Wij konden nog snel aanschuiven en die kans lieten we natuurlijk niet liggen. Diamonds is een slagenspelletje met een standaard pak kaarten. Als je de slag haalt dan mag je met het symbool waarmee je dat gedaan hebt een actie uitvoeren. Ieder symbool staat namelijk voor een actie waarbij je iets met diamanten doet (pakken, in je kluis stoppen, jatten, etc.). De twist in dit spel was dat als je niet kan volgen, je een kaart naar keuze mag spelen en de bijbehorende actie mag uitvoeren. Dit is fijn. Aan het eind van iedere ronde mocht bovendien de speler die de meeste kaarten van een soort had binnengeharkt in zijn gewonnen slagen ook nog die actie uitvoeren (en als je helemaal geen slag had gewonnen, mocht je meteen twee diamanten in je kluisje stoppen). We hebben vier rondjes gespeeld. Ik vond dit een leuk spelletje. Het speelde lekker vlot door en er zaten genoeg keuzes in om het leuk te maken.

Coen en Anton sloten zich ook weer bij ons aan en we besloten naar een andere hal te gaan. Bij de gang tussen de beide hallen liepen we Reiner Knizia tegen het lijf. Ik kon de kans om Peter Hein met zijn idool te vereeuwigen natuurlijk niet voorbij laten gaan (Peter Hein had dit wel heel goed gekund). Ik heb Knizia dus gevraagd of hij even met Peter Hein wilde poseren en natuurlijk wilde hij dat. Een van de dingen die ik zo leuk vind aan Spiel is dat er gewoon spelauteurs in het wild rondlopen. Super dus dat we Knizia even konden zien.

In de andere hal stond de stand van Queen Games. Er was een statafel beschikbaar met Greed van Donald X. Vaccarino (de auteur van Dominion). De naam van deze auteur was genoeg reden om graag aan te schuiven voor de uitleg. Toen de uitleg afgelopen was, wilden we gaan spelen. Maar dat ging zo maar niet. De statafels bleken te zin voor het uitleggen, maar je mocht er niet spelen. Gelukkig kwam er net een gewoon tafeltje vrij en dus konden we het spel meteen proberen. Greed is een draft-spel (of te wel: iedereen begint met een stapel kaarten, kiest er één van uit en geeft de rest door en je uit de stapel die je krijgt, kies je weer een kaart, waarna je die ook weer doorgeeft, etc.). In Greed mocht je na drie rondjes doorgeven ook iedere ronde een kaart uitspelen. Soms moest je eerst een bepaalde kaart hebben voor je een andere mocht spelen. Met deze kaarten (die op verschillende manieren elkaar beïnvloedden) moest je geld proberen te verdienen en de speler met het meeste geld won. Ik vond dit een erg leuk spel. Het speelt lekker vlot door en het is verdraaid lastig om te beslissen wat je gaat doen. Aanrader!

Het laatste spel dat we gedaan hebben op de beurs op vrijdag was Luchador. Over dit spel had ik veel goeds gelezen en het stond dan ook op mijn wish-list. De standhouder wist het spel heel enthousiast uit te leggen. In het spel kruip je in de rol van Mexicaanse worstelaars die met elkaar de ring in gaan. Je gooit met dobbelstenen waarop staat of je raakslaat, een slag blokt of zelfs een counter uitvoert. Je voert de gegooide acties uit en als je raakslaat, raakt je tegenstander punten kwijt. Als al zijn punten op zijn, dan is hij knock-out. Het idee van dit spel vond ik best leuk, ik had alleen het idee dat ik nauwelijks invloed had op wat er gebeurde. Je gooit met dobbelstenen en doet wat de dobbelstenen zeggen. Soms mag je kiezen met welke dobbelsteen je wilt gooien, maar dat is het dan ook wel. Hoe mooi het spel dan ook was, mij kon het niet bekoren.

Na Luchador vonden we het wel weer mooi geweest en gingen we naar het natuurvriendenhuis waar we die nacht sliepen. Door de looks van het gebouw had ik net het gevoel of ik op schoolreisje was. Ik slaap niet vaak in simpele kamertjes met vrienden die ook in zulke kamertjes liggen. We hebben pizza’s laten bezorgen en ’s avonds natuurlijk nog een paar spelletjes gedaan. De eetzaal werd gedurende de avond steeds drukker met andere Spiel-gangers die ook aan het spelen sloegen. Rogier (vriend van Peter Hein) en Frank (vriend van Rogier) sliepen bijvoorbeeld ook in het natuurvriendenhuis, zodat we ook met hen nog even ervaringen uit konden wisselen. Corné van Moorsel van Cwali was er ook en met hem hebben we zelfs nog een spelletje gedaan.

Eerst hebben we een potje Five Tribes gedaan. Dit is het nieuwe grote spel van Days of Wonder met een duizend-en-één-nacht thema. Het is een ontzettend leuk spel, maar erg lastig om kort uit te leggen. Maar ik ga het toch proberen. Het bord bestaat uit losse tegels. Op de tegels staan aan het begin drie gekleurde meeples. In je beurt (er wordt geboden voor de beurtvolgorde) pak je alle meeples van een tegel op en vervolgens leg je die als een soort kruimelspoor op aangrenzende tegels (op iedere tegel één). Je moet er alleen op letten dat je de laatste meeple op een tegel legt waar al een meeple van dezelfde kleur ligt. Dit is soms nog best een beetje puzzelen. Je mag vervolgens van de tegel waar je eindigt alle meeples in de kleur van de laatste meeple pakken. Als de tegel nu leeg is, dan mag je hem claimen en levert hij aan het eind punten op. Verder mag je altijd (dus ook als de tegel niet leeg was) de speciale actie van de tegel uitvoeren. Er zijn veel verschillende soorten acties. Het doel van het spel is om zo veel mogelijk punten bij elkaar te sprokkelen. Er zijn veel verschillende manieren om punten te scoren. Het spel is dus wel een beetje een puntenbrei, maar dan wel op een leuke manier. Het speelde lekker snel door en we hadden er allemaal veel plezier van.

Verder hebben we nog een potje Diamonds en Greed gedaan. Ik vond het toen wel tijd om naar mijn slaapkamer te gaan. Terwijl ik ging slapen is in ieder geval ook nog Concept gespeeld.

Gespeeld in april tot september

Laat ik er niet omheen draaien: ik heb dit blog de afgelopen maanden schandalig genegeerd. Al die maanden waarin ik nieuwe spellen speelde waar ik iets zinnigs over uit denk te kunnen kramen gingen ongemerkt voorbij. En morgen begint Spiel, dus dan interesseert dat echt helemaal niemand meer. Het moment om die achterstand in te halen is dus nu.

Ik concentreer me op de leukste nieuwe spellen die ik per maand speelde.

April: Eine Frage der Ähre
Dit onverwachtse cadeau bleek een best plezierig domino-achtig legspel te zijn. Je legt en stapelt tegels met verschillende gewassen en hebt daarbij de keuze om direct punten te scoren of te investeren in boerderijen die later een constante stroom punten opleveren. Best leuk, al is het met vijf net wat te chaotisch.

Mei: Concordia
Een van de populairste spellen van Spiel 2013, sinds een tijdje ook in het Nederlands beschikbaar. Dit is een deckbouwspel met een bord. Met het spelen van kaarten mag je acties op het bord uitvoeren en met de grondstoffen die je daarmee kunt verdienen kun je meer kaarten kopen die andere of betere acties opleveren en aan het eind punten waard zijn. Ik houd wel van kaartgestuurde bordspellen en vond Concordia ook leuk. Na twee potjes plaats ik wel wat vraagtekens bij de variatie die het biedt, want het aantal verschillende kaarten is redelijk beperkt. Ik zou graag zien dat meer mensen in mijn omgeving dit kochten, haha.

Juni: Istanbul
Dit was een moeilijke maand, want met Keyflower, Splendor en Suburbia speelde ik nog een paar andere erg leuke nieuwe spellen. De keus gaat naar Istanbul vanwege de hypersnelle beurten en de mogelijk grote variatie. Het doet me wel enigszins denken aan Il Vecchio, ook een spel van Dorn met van die rappe beurten. Istanbul is een voortdurende race om je medespelers te snel af te zijn en kent daardoor de hele tijd een goede spanningsboog. Verliezers zullen vaak klagen dat het spel net één beurtje te kort duurde...

Juli: Ascension: Rise of Vigil
Ascension speel ik voornamelijk online, maar deze uitbreiding kwam ook een paar keer fysiek op tafel. De toevoeging van energie, wat verder uitgewerkt wordt in Darkness Unleashed, is een gouden vondst. Nu moet je ook de schatten in ogenschouw nemen bij het kopen van kaarten en verslaan van monsters, waardoor die keuze een stuk minder voor de hand liggend wordt. Ascension rammelt inmiddels aan de poort van mijn top-3. Het is misschien niet beter dan Dominion, maar vermoedelijk wel een stuk leuker.

Augustus:Agricola voor twee spelers
De nieuwe spellen die ik augustus speelde vond ik weer vrij tam. Ik ben steeds minder fan van het bordspel. Deze versie lijkt op het eerste gezicht best aardig, maar heeft wel weer erg weinig variatie. 't Is vooral een kwestie van efficiënt beestjes pakken. Tja, dan heb ik nog liever de variabele chaos van het basisspel.

September: Santiago
Pas afgelopen maand speelde ik dit oudje voor het eerst. Nou, dat had best eens eerder en vaker gemogen. Wat een leuk spel is dit! Het begint allemaal zo onschuldig met het bieden op en plaatsen van plantages, maar o wee als die kanalen gelegd moeten gaan worden. Dan is het ineens een ronduit smerig onderhandelingsspel. Met een slim bod kun je anderen genadeloos voor het blok zetten, met een beetje geluk zonder daar zelf de prijs voor te betalen. Als je graag spellen speelt waarbij je anderen kunt manipuleren dan is dit je ding. Het haalt de rat in je naar boven. Ik won, maar daar wil ik verder niks mee zeggen.

Voor de rest speelde ik relatief weinig nieuwe spellen. De teller voor dit jaar staat pas op 29, het laagste aantal sinds ik in 2000 begonnen ben dit bij te houden. Dat komt vooral omdat ik me meer concentreer op de spellen die ik al heb, maar ook omdat ik een beetje afscheid neem van 'the cult of the new'. Spellen die ik wel voor het eerst speelde, met de leukste voorop:

Keyflower: erg leuk spel van Sebastian Bleasdale, die ook veel met Reiner Knizia samenwerkt. Ingenieuze werkverschaffer met een biedelement. Zou ik erg graag nog eens spelen.

Splendor: wat mij betreft had dit de Siel des Jahres gewonnen. Het idee is zo simpel: fiches pakken of kaarten kopen met fiches en zo langzaam punten accumuleren. Maar de keuzes zijn een stuk moeilijker dan de regels

Suburbia: doet precies wat het belooft: je maakt een stad met verschillende gebouwen en wijken en moet daarbij goed de posities van die bouwwerken in de gaten houden. Een echt planologenspel, zoals bijvoorbeeld Big City. Zou nog wel wat meer verschillende gebouwen mogen hebben, maar het ene potje smaakte naar meer.

Linko: aardig kaartspelletje van Kramer en Kiesling. Niet spectaculair, wel leuk voor af en toe.

Brugge: eindelijk weer eens een spel van Stefan Feld dat ik wel te pruimen vond. Natuurlijk is het weer een puntenbrij waarbij de verschillende puntenbronnen speltechnisch niets met elkaar te maken hebben, maar het overkoepelende idee van het gebruiken van kaarten op verschillende manieren stond me erg aan. Als je maar genoeg ideeën overneemt van spellen als Glory to Rome of Race for the Galaxy wordt iets vanzelf een leuk spel.

Zwart rood geel: een listig concentratiespelletje waarbij je makkelijk in de fout gaat. Zou ik best willen kopen, maar ik vrees dat mijn gezin niet bestand is tegen de frustratiefactor.

De Glasstraat: een nieuw zogenaamd middelzwaar spel van Uwe Rosenberg. Natuurlijk, het spel is niet overdreven ingewikkeld, maar zoals wel meer van zijn spellen heeft De Glasstraat last van een overdaad aan variatie. Twaalf verschillende karakters en tig verschillende gebouwen die je kunt maken, ik zie door de bomen het bos niet meer. Nog niet zo erg als Le Havre, maar dit is nu eenmaal niet mijn genre.

Camel Up: een wat matige winnaar van de Spiel des Jahres. Ok, het is best een onderhoudend racespelletje en zo, maar dit is allemaal veel beter gedaan. Van de SdJ verwacht ik beter.

Six: rechttoe-rechtaan abstract legspelletje voor twee. Best OK, niet bijzonder.

Seventh Hero: een kaartspel in het genre van Love Letter en Palastgeflüster. Voor mijn gevoel wat te weinig controle, en het biedt weinig meerwaarde boven die andere spellen.

Braverats: een blufspel voor twee. et beste aan dit spel is de korte speelduur van een paar minuten. Zal snel vervelen vrees ik.

Spiel 2014: mijn interesses

Spiel staat weer voor de deur en dit jaar ga ik twee dagen. Genoeg tijd dus om te kijken, proberen en kopen. Dat nodigt uit tot een lange lijst van spellen die mijn interesse hebben, maar ik heb me weten te beheersen. Natuurlijk, ik zal vast thuis komen met spellen die ik nu compleet over het hoofd heb gezien, maar ik ga proberen me in te houden. Net als in de afgelopen jaargangen gaat mijn voorkeur weer uit naar relatief korte bord- en kaartspellen. Lange goede spellen (langer dan anderhalf uur) heb ik al in overvloed en ze hebben gemeen dat ze moeilijk op tafel komen. Maar goed, vorig jaar ben ik ook met Russian Railroads thuisgekomen en daar heb ik nooit spijt van gehad.


Dit zijn de tien spellen waar ik dit jaar het meest naar benieuwd ben.

Jäger & Späher (Kosmos)
De aantrekkingskracht van dit spel zit 'm er vooral in dat het een tweepersoonsspel van Kosmos is. Daar heb ik over het algemeen goede ervaringen mee en het meest recente spel uit de serie, Targi, beviel me ook prima. Dit ziet eruit als een niet al te licht spelletje met een thema waar ik thuis wel mee aan kan komen.

Die Staufer (Hans im Glück)
Een spel van de auteru van Hanzesteden bij Hans im Glück, dat kan haast niet misgaan. Spelidee ziet er interessant uit, als het enigszins kan zou ik deze graag op de beurs spelen.

Spike (R&R Games)
Een toegankelijk treinenspel met net iets meer pit dan Ticket to Ride. Dat klinkt goed (ik vind TtR leuke spellen) en werd op de Gathering of Friends goed ontvangen. Dat zegt natuurlijk niet alles, maar genoeg om mijn interesse te wekken.

Orongo (Ravensburger)
Een biedspel van Knizia bij Ravensburger, meer heb ik niet nodig. Van alle honderden nieuwe spellen op Spiel maakt dit verreweg de grootste kans om mee te komen, desnoods ongespeeld.

Roll Through the Ages: The Iron Age (Gryphon Games) 
de voorganger vond ik al erg leuk, al speel ik 'm niet zo vaak meer. Tom Lehmann heeft nogal de neiging om voort te bouwen op ideeën van anderen en daar bijzonder puike spellen van te maken, dus dat maakt mij erg nieuwsgierig naar dit dobbelspel. Ook Cíub van hem ziet er interessant uit.

Witches (Amigo)
Witches is voor hartenjagen wat Wizard is voor boerenbridge. Ik vind Wizard leuker dan boerenbridge en hartenjagen een goed spel, dus hoe kan dit misgaan? Voor een leuk nieuw slagenspel is altijd plaats in mijn verzameling. Ik heb er al te lang geen gekocht.

Diamonds (Stronghold Games)
Had ik het over interessante slagenspellen? Diamonds oogt ook weer erg veelbelovend. Het wordt tijd voor weer een paar leuke nieuwe slagenspellen.

7 Kingdoms (Deinko Games)
Dit oogt als een interessant snel kaartspelletje van Koreaanse afkomst. Daar komen de laatste jaren wel vaker leuke kaartspellen vandaan, zoals vorig jaar Koryô. Maar ik denk dat ik nog wel een potje wil proberen.

Chosôn (Moonster Games)
Over Koryô gesproken: Dit jaar kan de opvolger Chosôn natuurlijk niet op mijn interesselijstje ontbreken. Omdat Koryô vorig jaar snel op was, heb ik deze maar voorbesteld. Al was het maar voor de metalen startspelertoken.

Greed (Queen Games)
Tot nu toe heb ik alleen maar goede ervaringen met de spellen van Donald X en Greed gebruikt ook nog eens het draftmechanisme waar ik wel van houd. Dit is vast wel te spelen op de beurs.






Dat zijn de voornaamste tien, maar daarnaast zijn er nog wel meer spellen die mijn interesse hebben. Grote kans dus dat er daar ook wel eentje van mee naar huis gaat: Royals, Plains, Helios (overigens geen Essenuitgave), Kingsport Festival, Lords of Xidit, Cíub, Pandemic: The Cure, Col-or-Form, en Red7. Hoe dan ook, ik heb er zin an.